Een beroepskaart aanvragen in België

Ben jij een expat of arbeidsmigrant en wil je zelfstandige worden in België? Dat kan, want je hoeft geen Belg te zijn om in ons land je eigen onderneming op te richten. In sommige gevallen heb je er wel een beroepskaart voor nodig. In deze blog vertellen we je wat zo’n beroepskaart precies is, voor wie ze verplicht is, en hoe je ze aanvraagt.

Wat is een beroepskaart?

De beroepskaart is een officieel document waarmee je als buitenlander een zelfstandige activiteit in België kunt uitoefenen. Je kunt deze dus vergelijken met een arbeidskaart, maar dan voor zelfstandigen in plaats van werknemers.

Niet elke vreemdeling heeft een beroepskaart nodig om zelfstandige te worden in België. Zo ben je vrijgesteld als je een onderdaan van de Europese Economische Ruimte (EER) bent. Een geheugensteuntje: de EER bestaat uit alle EU-landen, Noorwegen, IJsland en Liechtenstein. Ook als je de Zwitserse nationaliteit hebt, is een beroepskaart niet verplicht om het zelfstandigenstatuut in ons land aan te vragen.

Verder krijg je in sommige gevallen ook een vrijstelling als je geen burger van de EER bent. Bijvoorbeeld als erkend vluchteling of wanneer je getrouwd bent of wettelijk samenwoont met een Belg. Bekijk hier wie officieel is vrijgesteld van de beroepskaart.  

Welke zelfstandige activiteiten vereisen een beroepskaart?

Hierop kunnen we kort en bondig antwoorden: voor elke zelfstandige beroepsactiviteit heb je als arbeidsmigrant of expat een beroepskaart nodig – tenzij je een vrijstelling hebt, natuurlijk. Of je nu zelfstandige in de horeca, freelance consultant of zelfstandig tuinaannemer bent, maakt niet uit. Als je niet in ondergeschikt verband werkt en dus je eigen baas bent, word je als zelfstandige beschouwd. Ook de vorm van je onderneming speelt geen rol. Een beroepskaart is zowel voor eenmanszaken als vennootschappen vereist. 

Hoe moet je een beroepskaart aanvragen?

1. Beslis waar je je onderneming gaat vestigen

Afhankelijk van waar je je zelfstandige activiteit uitvoert, vraag je jouw beroepskaart bij het Vlaamse, Waalse of Brussels Hoofdstedelijke Gewest aan. 

Start je als zelfstandige in Antwerpen? Dan richt je je aanvraag naar het Vlaamse Gewest. Ben je vooral actief in de regio rond Namen, dan is het Waalse Gewest verantwoordelijk voor je aanvraag.

En wat als je aan de slag wilt in meerdere gewesten? Kijk dan naar de locatie van de hoofdzetel van je onderneming om te bepalen welk gewest bevoegd is om je aanvraag te behandelen. Als je geen hoofdzetel of fysieke vestiging hebt, baseer je dan op de plaatsen waarop je je zelfstandige activiteit hoofdzakelijk uitvoert.

De beroepskaart die je ontvangt, is trouwens voor heel België geldig. Als arbeidsmigrant kun je je diensten of producten dus ook aan klanten in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest aanbieden met een beroepskaart die je van het Vlaamse Gewest kreeg.

2. Ga na of je een vrijstelling hebt

Hierboven vermeldden we al dat je als arbeidsmigrant in sommige gevallen geen beroepskaart nodig hebt om als zelfstandige in België te beginnen werken. Controleer dus zeker of je voor zo’n vrijstelling in aanmerking komt. Als dat zo is, kun je meteen door naar stap 3!

⚠️ Opgelet, ben je vrijgesteld van de beroepskaart, maar zelfstandige in de vleesindustrie, bouw- of schoonmaaksector? Dan ben je wel verplicht om een Limosa-aangifte te doen voordat je met je activiteit van start gaat.

3. Verzamel de nodige documenten

Wil jij als zelfstandige werken in België en hiervoor een beroepskaart verkrijgen? Houd dan alvast de volgende documenten bij de hand:

• Je internationaal paspoort of buitenlandse identiteitskaart
• Je verblijfsvergunning – indien je de aanvraag in België indient (zie stap 4)
• Een officieel uittreksel uit het strafregister van het land waar je wettelijk verblijft van maximaal 6 maanden oud
• Een kopie van je diploma
• Loonfiches of een uittreksel van je bankrekening als bewijs dat je voldoende stabiele middelen hebt om een onderneming te starten
• Een recent exemplaar van je cv
• Een compleet ondernemingsplan
• Het aandeelhoudersregister van je onderneming, tenzij je een eenmanszaak bent

Afhankelijk van de sector en aard van je zelfstandige activiteit kunnen er tijdens je aanvraag nog extra documenten gevraagd worden.

4. Dien je aanvraag in

Waar je jouw beroepskaart aanvraagt, hangt van je situatie af.

Als je geen Belgische verblijfsvergunning hebt of momenteel nog in het buitenland woont, dan dien je je dossier bij het consulaat of de ambassade van België in jouw land in. Een vertegenwoordiger van de Belgische diplomatieke of consulaire post zal je aanvraag voor een beroepskaart naar het bevoegde gewest doorsturen. 

Beschik je als arbeidsmigrant of expat wel over een geldige verblijfsvergunning in België? Dan kun je je beroepskaart eenvoudig online aanvragen. Voor een aanvraag in het Vlaamse Gewest ga je daarvoor naar het digitale loket van de Vlaamse overheid. Als je een beroepskaart in het Waalse of Brussels Hoofdstedelijke Gewest wilt aanvragen, kan dit via een erkend ondernemingsloket, zoals Acerta, Liantis, Securex, Xerius of Partena.

5. Wacht de beslissing af

Over het algemeen neemt het gewest dat bevoegd is voor jouw aanvraag binnen ongeveer 2 maanden een beslissing om je beroepskaart al dan niet af te leveren. 

Als je aanvraag wordt goedgekeurd, dan kun je je beroepskaart via het digitale loket downloaden. Of haal de kaart bij de Belgische ambassade of je ondernemingsloket op, als je ze daar had aangevraagd.

Is je aanvraag geweigerd? Je kunt beroep aantekenen bij de minister van Werkgelegenheid van het Vlaamse, Brussels Hoofdstedelijke of Waalse Gewest (afhankelijk van waar je de beroepskaart aanvroeg). Sowieso kun je na één jaar opnieuw een dossier indienen en het nog eens proberen.

Hoeveel kost een beroepskaart en hoelang is ze geldig?

De geldigheidsduur van een beroepskaart is 2 of 3 jaar, afhankelijk van welke zelfstandige activiteit je uitoefent. Als je onderneming bijvoorbeeld een innovatieve meerwaarde voor België biedt, word je daarvoor beloond met een geldigheidstermijn van 3 jaar in plaats van 2.

Voor de aanvraag van een arbeidskaart voor zelfstandigen betaal je 140 euro. Wordt je aanvraag goedgekeurd? Dan betaal je gedurende de geldigheidsperiode van je beroepskaart jaarlijks 90 euro.

Ook een wijziging, vervanging of hernieuwing van je beroepskaart kost je 140 euro.

Zelfstandige worden in België? Zo pak je het aan

Als je in België zelfstandig ondernemer wilt worden, dan is een beroepskaart aanvragen nog maar de eerste stap. Er komt namelijk nog heel wat bij een job als freelancer kijken. Zo maak je best een ondernemingsplan, zodat je je zaak op een doordachte manier kunt opstarten en runnen. Je moet je ook verplicht bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) aanmelden en je bij een sociaal verzekeringsfonds aansluiten.

Wil je weten wat je nog zoal te doen staat als je je eigen zaak start? Bekijk ons handige stappenplan om zelfstandige te worden in België.