Het is altijd een beetje zoeken naar het ideale evenwicht tussen je bedrijf en je kinderen, zeker als je net gestart bent. En als je zwanger bent of net een baby hebt gekregen, kan je je niet voorstellen hoe je dit ooit moet combineren met een job. Maar, spoiler alert, of je nu zelfstandige of werknemer bent, eigenlijk geldt dit voor elk soort werk.
De tijd dat ‘zelfstandig zijn’ rijmt met 24/7 werken is gelukkig voorbij. Er zijn zeker nog ondernemers die hun kinderen nauwelijks zien opgroeien, maar er zijn ook steeds meer zelfstandigen die wel tijd vrijmaken voor hun kinderen.
Betekent minder werken ook minder inkomsten?
Er zijn ondernemers die erin slagen minder te werken en toch hun inkomsten behouden. Als je het juiste businessmodel weet te vinden, is dit absoluut mogelijk. Denk aan een passief inkomen, dat ook geld binnenbrengt wanneer jij met je kinderen op vakantie gaat.
Toch blijven veel zelfstandigen vastzitten in ‘uurtje factuurtje’. Niets mis mee, maar in dit model hangen je inkomsten heel erg af van je ‘billable hours’. En als je je aanpast aan het schoolritme, blijft er soms maar weinig werktijd over, zelfs als je regelmatig ’s avonds nog wat werk inhaalt.
Heb je bepaalde reserves of heeft je partner een goed basisinkomen, dan hoeft dat voor een bepaalde periode misschien geen probleem te zijn. Sowieso is dat handig wanneer je net een zaak opstart. Want het kan wel even duren voor je bedrijf voldoende winstgevend is, kinderen of geen kinderen. Toch hopen de meeste ondernemers na een tijdje toch de vruchten te plukken van hun werk, en (gedeeltelijk) van hun bedrijf te kunnen leven.
Vakanties als zelfstandige met een gezin
Voor veel ondernemers is de vakantie een dubbele periode, waarin elk voordeel van het zelfstandig zijn opeens ook een nadeel blijkt te zijn. Enerzijds wil je wat meer tijd doorbrengen met je kinderen, anderzijds verdien je minder en kan je het werk niet helemaal loslaten. Zeker de zomervakantie is vaak een lange en dure periode, en het gebrek aan structuur brengt soms de nodige stress mee.
Veel zelfstandigen hebben ook het gevoel zich te moeten verantwoorden als ze in de vakantieperiode aan het werk zijn. Tegenover je kinderen is het soms moeilijk tijd voor jezelf en je bedrijf op te eisen. En ook anderen zijn soms te enthousiast over de flexibiliteit die jij hebt. Want bij jou kan je zomaar binnenvallen voor een koffie.
Als zelfstandige weiger je ook niet zomaar een opdracht, enkel en alleen omdat het vakantie is. Net dan komen er soms mooie opportuniteiten op je pad. Door het verlof van de vertrouwde leverancier of de eigen werknemers moeten veel bedrijven op zoek naar een andere oplossing, en dan komen ze misschien wel bij jou terecht.
Zwangerschaps- en ouderschapsverlof voor zelfstandigen
Even heel praktisch. Ook als zelfstandige heb je recht op betaald zwangerschapsverlof. Dit vraag je aan via het ziekenfonds.
Je hebt recht op twaalf weken zwangerschapsverlof. Toch moet je slechts drie weken verplicht opnemen, één week voor de bevalling en twee weken erna. Opgelet, als je kindje vroeger wordt geboren dan verwacht en je de week voor de bevalling nog niet had opgenomen, ben je die ene week kwijt.
De resterende negen weken mag je (maar moet je niet) opnemen tot 38 weken na de bevalling. Eventueel kan je deze resterende weken ook deeltijds nemen, dan krijg je dubbel zo lang een halve uitkering.
Als zelfstandige speelt altijd de angst om klanten te verliezen als je je zaak te lang achterlaat. Daarom beginnen veel zelfstandige mama’s al vroeg weer te werken, al dan niet halftijds. En ook veel kersverse papa’s met een bedrijf vinden het moeilijk om deze eerste weken echt tijd te maken voor hun gezin en baby.
Toch hebben veel zelfstandigen achteraf spijt als ze te weinig tijd met hun baby hebben doorgebracht. Elke situatie is natuurlijk anders, maar bedenk dat je trouwe klanten waarschijnlijk wel terugkomen. Blijven bepaalde klanten toch weg? Bedenk dan dat je nieuwe klanten zal vinden, daar ben je vóór de zwangerschap of het ouderschap ook in geslaagd.
Ouderschapsverlof, daarentegen, dat heb je niet als zelfstandige. Heb je nog een job in loondienst en kriebelt het om te starten? Denk dan eerst even na over het ouderschapsverlof waar je al dan niet nog recht op hebt. Sommigen trekken zich daar niets van aan, anderen wachten tot dit is opgebruikt. Of ze starten als hun kinderen al iets ouder zijn, en ze zich beter op hun zaak kunnen focussen. Beslis vooral zelf, er is geen goed of fout.
Werknemer of zelfstandige: wie heeft de meeste flexibiliteit?
De laatste jaren is de werksituatie voor velen enorm geëvolueerd. Werknemers hebben meer flexibiliteit en kunnen meer thuiswerken, en ook zelfstandigen vinden vaker een betere work/life balance.
Je beslissing om zelfstandig te worden hoeft dus niet af te hangen van je kinderen of kinderwens. Toch is het belangrijk vooraf na te denken over de organisatie van je werk en gezin. Dit doe je samen met je partner, en liefst ook met het hele netwerk dat je rond je hebt. Want, it takes a village to raise a child.
De zoektocht naar balans tussen kinderen en je professioneel leven is voor iedereen uitdagend, of je nu een doorwinterde ondernemer bent, een startende zelfstandige of een werknemer in loondienst. Net daarom is het belangrijk je prioriteiten goed voor ogen te houden. Want hoe je je werk ook organiseert, je kinderen vragen sowieso een belangrijk deel van je aandacht.
Ben je zelfstandige of start je net een eigen zaak? Bij Accountable helpen we je graag. Zo kost je boekhouding je slechts een minimum van je tijd, en doe je die wanneer het jou uitkomt. Want als jonge ouder en ondernemer telt elke minuut.
