De kunstwerkuitkering: wat is het werkloosheidsvoordeel voor zelfstandige artiesten?

Sinds 2022 is het kunstenaarsstatuut grondig hervormd, waardoor onder andere de kunstwerkuitkering het levenslicht heeft gezien. Deze vernieuwingen hebben als doel zelfstandige artiesten financiële ondersteuning te bieden in periodes van werkloosheid. Maar wat houdt de kunstwerkuitkering precies in? En wat zijn de voordelen en mogelijkheden voor zelfstandige artiesten?

Of je nu een beginnende zelfstandige artiest bent, op het punt staat om te starten, of al jarenlang actief bent in de sector, dit artikel geeft je meer inzicht in de kunstwerkuitkering en zet de belangrijkste aspecten ervan op een rijtje.

Wat is de kunstwerkuitkering?

De kunstwerkuitkering is een soort werkloosheidsuitkering voor personen in de artistieke sector. Dit zijn kunstenaars en personen die kunstenaars op artistieke of technische wijze ondersteunen. Het doel van de kunstwerkuitkering is om financiële ondersteuning te bieden aan artiesten en kunstenaars. Zo heb je als kunstenaar meer inkomenszekerheid en loop je minder risico wanneer je een periode geen stabiel inkomen hebt.

Wanneer heb je recht op de kunstwerkuitkering

Om van dit vangnet gebruik te kunnen maken, zijn er uiteraard voorwaarden waaraan je moet voldoen. We zetten ze hier even op een rijtje:

1. Je had al recht op een neutralisatie van de uitkering

Heb je op dit moment al recht op neutralisatie van de uitkering? Dan heb je automatisch recht op een kunstwerkuitkering. Heb je nog geen recht op neutralisatie van de uitkering, dan heb je niet automatisch recht op de kunstwerkuitkering en moet je deze aanvragen.

2. Je hebt voldoende gewerkte dagen

Wanneer je de kunstwerkuitkering niet automatisch toegekend krijgt, moet je kijken of je voldoende gewerkte dagen hebt.

Let op, vanaf 1 januari 2024 verandert dit systeem. Je hebt dan een kunstenaarsattest plus of starter nodig om gebruik te kunnen maken van de kunstwerkuitkering. Je moet aantonen dat je 156 voltijds gewerkte dagen (of het equivalent daarvan volgens de onderstaande cachetregel) hebt gehad, waarvan minimaal 104 dagen artistiek of technisch-artistiek werk zijn.

Zijsprong: de cachetregel

Ben je een kunstenaar? Voor artistiek werk geldt een speciale berekeningsregel om het aantal gewerkte dagen te bepalen. De cachetregel wordt toegepast op het brutoloon, waarbij het wordt gedeeld door 75,19.

Met andere woorden, per 75,19 euro die je bruto hebt verdiend, heb je een arbeidsdag gewerkt. Kreeg je 250 euro bruto betaald voor een artistiek werk, dan staat dat gelijk aan 3,32 (= 250/75,19) gewerkte dagen.

Dit geldt alleen voor kunstenaars die een taakloon ontvangen, waarbij de vergoeding los staat van het aantal gewerkte uren. Zorg ervoor dat de arbeids- of 1bis-overeenkomst vermeldt dat je met een taakloon wordt betaald. Deze regeling is essentieel bij het vaststellen van het aantal gewerkte dagen voor artistiek werk.

Kunstwerkuitkering: ook voor zelfstandige of freelance kunstenaars?

Scenario 1: je bent voltijds zelfstandige

Wanneer je als zelfstandige in je hoofdberoep werkt, zijn er bepaalde regels waar je rekening mee moet houden. Het is belangrijk om te weten dat als je bijberoep zich ontwikkelt tot een hoofdberoep, je het recht op een kunstwerkuitkering verliest.

Bij het uitoefenen van een zelfstandig hoofdberoep gedurende minstens 3 maanden, wordt de looptijd van de uitkeringsaanvraag onderbroken tot het einde van je zelfstandig hoofdberoep.

Stop je als zelfstandige in hoofdberoep, dan kun je weer een beroep doen op de kunstwerkuitkering. Het is van belang om te weten dat de referentieperiode waarin je moet aantonen hoeveel dagen je hebt gewerkt voor de verlenging van je uitkering, ook wordt verlengd met de periode waarin je jezelf bezighield met je zelfstandig hoofdberoep.

Scenario 2: je bent zelfstandige in bijberoep of krijgt auteurs- of naburige rechten

Tijdens je periode van werkloosheid mag je beginnen of doorgaan met het werken als zelfstandige in bijberoep. Daarvoor moet je wel in orde zijn met enkele zaken. Zo moet je aan de RVA melden dat je werkt in bijberoep door het C181-formulier in te vullen.

Echter moet hier wel een kanttekening bij worden gemaakt. Er zijn bepaalde inkomensgrenzen die bepalen of je recht hebt op een kunstwerkuitkering en hoe hoog deze is. Hoe meer je verdient in bijberoep, hoe lager je uitkering zal zijn.

Hoe hoog ligt de kunstwerkuitkering voor zelfstandige artiesten in bijberoep

Hoe hoog je kunstwerkuitkering ligt als je bijverdient in bijberoep, hangt af van hoeveel je verdient en je brutoloon tijdens de laatste tewerkstelling.

In principe bedraagt de kunstwerkuitkering 60% van het brutoloon van je laatste tewerkstelling van minimaal 4 weken bij dezelfde werkgever. Er is een loongrens van minimaal € 1.954,99 en maximaal € 3.199,29.

Om de volledige uitkering te krijgen, mag je niet meer dan € 10.420,80 per jaar verdienen. Verdien je meer dan dat bedrag met je bijberoep, dan moet je rekening houden met een berekening om te weten wat er overblijft van het basisbedrag.

Je daguitkering wordt verminderd met 1/312e van wat je boven het drempelbedrag verdient. Met andere woorden, per € 312 dat je boven de € 10.420,80 verdient met je bijberoep, krijg je een euro minder per dag als uitkering.

Een rekenvoorbeeld:

Je krijgt op basis van je brutoloon een uitkering van € 70 per dag. Daarnaast heb je een bijberoep waar je € 15.500 mee verdient. Je zit dus boven de grens van € 10.420,80 en zult dus een verminderde uitkering krijgen. Je zit dus limiet zitten (€ 15.500 – €10.420,80) € 5.079,20 boven de limiet. Dit bedrag delen we door 312 om te weten hoeveel euro er van onze dagvergoeding afgaat: € 5.079,20 / 312 = € 16,28. De kunstwerkuitkering zal dus € 53,72 (€ 70 – € 16,28) per dag bedragen.

Accountable is er voor je

Blijf als zelfstandig artiest of kunstenaar niet achter met vragen. Onze belastingcoaches ✨ zijn er voor je: gratis en vrijblijvend. Neem zeker contact met ons op.