Altijd al willen starten als zelfstandige? Dit moet je allemaal weten voordat je je eigen baas wordt

Je hebt de stap gezet en je bent “zelfstandige in hoofdberoep”: je bent nu je eigen baas.

Je hebt rechten. Je hebt plichten. Dit is allemaal niet meer nieuw voor je. Hieronder kan je lezen wat dit nieuwe statuut concreet voor je inhoudt.

Laten we beginnen met de definitie: je bent zelfstandige in hoofdberoep:

• als je geen andere beroepsactiviteit hebt.
• als je minder dan 50% in de privé- of in de openbare sector werkt.
• als je minder dan 6/10e werkt als vastbenoemde leerkracht.

Je registreert je in de Kruispuntbank van Ondernemingen als je dit nog niet eerder hebt gedaan, bijvoorbeeld als zelfstandige in bijberoep. Je activiteit krijgt zo een nummer van tien cijfers, je ondernemingsnummer.

Het is zover, je speelt mee met de groten!

Jij alleen vormt een onderneming, zonder band van ondergeschiktheid. Jij bent de enige baas. En dat verandert de hele zaak.

Zo bouw je sociale zekerheid op als zelfstandige

Eerst en vooral ben je zelf verantwoordelijk voor de waarborging van je sociale rechten: je schrijft je in als zelfstandige in hoofdberoep bij een sociaal verzekeringsfonds en je betaalt je sociale bijdragen. Hierdoor ben je gedekt tijdens belangrijke momenten van het leven, zoals een geboorte, je pensioen of een gezondheidsprobleem.

Je moet je ziekenfonds en je kinderbijslagfonds op de hoogte stellen van het statuut dat je kiest: zij betalen je medische kosten terug, vergoeden je in geval van ziekte en betalen je kinderbijslag.

Om van deze rechten te kunnen genieten als het zover is, moet je je sociale bijdragen elk trimester betalen. Algemeen bedragen deze bijdragen 20,5% van je jaarlijkse inkomen. Een vrijstelling of een vermindering? Het belang van op tijd te betalen? Alle details vind je hier.

Een werkgever betaalt RSZ-bijdragen voor zijn werknemers: de werknemers hebben zo recht op sociale zekerheid zonder dat ze zelf de juiste bijdrage moeten berekenen en betalen. Iedereen draagt bij aan de sociale zekerheid – maar zelfstandigen worden hier elk trimester aan herinnerd!

Btw en belastingen voor zelfstandigen

Daarom rekent de Staat voortaan op jou om de belasting op toegevoegde waarde (btw) aan je klanten aan te rekenen en die aan hem door te storten. Dat is de beruchte btw-aangifte met haar maandelijkse of trimestriële betalingen.

Goed om weten: sommige beroepen, zoals in de zorgsector, zijn niet onderworpen aan btw. Andere zelfstandigen, wiens omzet minder dan 25.000 euro bedraagt, kunnen kiezen voor de forfaitaire btw-regeling. Alle details hierover vind je hier. Zo kan je met kennis van zaken beslissen wat in jouw geval het beste is.

Als je ook al eens hebt gehoord: “O, geen probleem, ik zet dat op mijn vennootschap” en “geef het bonnetje maar, dat zet ik bij mijn kosten” en dat leek je de normaalste zaak van de wereld… denk dan goed na voor je hieraan begint: kosten zijn de uitgaven of investeringen die je maakt om je zaak te laten groeien.

Je moet ze dus kunnen bewijzen. Enkel dan kan je ze, gedeeltelijk of in zijn geheel, aftrekken van je belastinggrondslag. En dat is wat hen nu juist de moeite waard maakt!

Het Belgische belastingsysteem is inderdaad progressief: hoe hoger je belastinggrondslag, hoe meer belastingen je hierop moet betalen het jaar erop. Door kosten te maken – in de regels van de kunst – kan je dus minder belastingen betalen. Hier vind je alle informatie over beroepskosten.

Moraal van het verhaal: er bestaat geen magische formule. Geef niet te snel uit wat je verdient, aan het einde van de rit wacht de rekening. Je vindt onze stappengids hier.

Jij bent de baas!

Last but not least… je hebt het goed gelezen aan het begin van deze tekst: zelfstandigen kennen geen band van ondergeschiktheid. Je hebt geen baas die je zegt hoe je je moet kleden, wanneer je op het werk moet zijn of hoeveel werk je moet verzetten.

Wil je van thuis uit werken? Het park? De trein? Verschillende maanden op vakantie vertrekken? Dagelijks een siësta houden? Naar Ikea gaan wanneer er geen files zijn? Ga je gang! Het is aan jou om de risico’s hiervan in te schatten.

Jij bestuurt het schip, bepaalt hoeveel uren je werkt en wat jouw prijs is. Jij bepaalt wanneer je je activiteiten geleidelijk heroriënteert of een opleiding volgt om nieuwe vaardigheden onder de knie te krijgen. Jij evalueert jezelf. Jij kiest je collega’s. Het is een moeilijke, maar bevredigende taak.

Wij willen je helpen en verzamelen hiervoor allerhande tips: hoe je tijd beheren? Hoe bepalen wat je factureert? Aarzel niet om ons je vragen te sturen en de onderwerpen die je graag zou uitgediept zien.