Auteursrechten voor zelfstandigen met een eenmanszaak

Ben je zelfstandige in een eenmanszaak en creëer je creatief en origineel werk voor je klanten? Dan is het mogelijk dat jij auteursrechten hebt op dat werk en dat je voor deze rechten een vergoeding kan vragen. Zo’n vergoeding voor auteursrechten is fiscaal veel interessanter dan een gewoon beroepsinkomen voor geleverde diensten. Met andere woorden: op auteursrechten betaal je een stuk minder belastingen. En toch maken veel zelfstandigen geen gebruik van de auteursrechtenvergoeding. 

Misschien omdat het zo ingewikkeld is? Laten we daar meteen komaf mee maken. Lees verder om te ontdekken wat auteursrechten zijn, hoe ze precies belast worden en hoe je facturen met auteursrecht opstelt.

💡 Zelfstandige met een vennootschap? Ook jij kan profiteren van de voordelen van auteursrechten! Je leest er hier meer over.

Wat zijn auteursrechten en wanneer zijn ze van toepassing?

Oorspronkelijk is de betekenis van auteursrecht een recht dat je als auteur hebt op originele werken van letterkunde of kunst zoals bedoeld in artikel XI.165 van het Wetboek van economisch recht, of op prestaties van uitvoerende kunstenaars zoals bedoeld in artikel XI.205.

In de praktijk zijn de auteursrechten op veel meer beroepen en creaties van toepassing. Maar de belangrijkste voorwaarde is altijd dat het werk origineel en creatief is. Daardoor komen niet enkel boeken, afbeeldingen en schilderijen in aanmerking, maar ook ruimere begrippen zoals fotografie, design, architectuur en toegepaste kunst. Dus freelance copywriters en videomakers: ook jullie komen mogelijks in aanmerking.

Dit betekent echter niet dat je voor al deze werken je auteursrechten kan verkopen. Om een vergoeding te krijgen, moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen.

• Je moet over een kunstwerkattest beschikken of de overdracht en de voorwaarden van je rechten moeten op papier staan. 
• De koper van de auteursrechten moet jouw creatie gebruiken, publiceren en/of reproduceren.
• Het werk moet in concrete vorm bestaan. Een concept of idee telt dus niet mee.

Het is echter niet nodig om je werk te registreren en er juridische noten aan toe te voegen.

Roerende voorheffing en forfaitaire kosten bij auteursrechten

Auteursrechten zijn interessant want je betaalt er roerende voorheffing op in plaats van gewone belastingen. Daardoor is de fiscale druk veel lager.

De roerende voorheffing is slechts 15%, terwijl je op je beroepsinkomsten tot wel 50% belast kan worden (volgens de progressieve personenbelasting). 

In 2023 is de bovengrens voor de auteursrechtenvergoeding vastgesteld op € 70 220. Alles daarboven wordt wel als beroepsinkomen beschouwd. In andere woorden, op die € 70 220 word je slechts voor 15% belast.

Bovendien kan je de belastingdruk op je auteursrechten nog verder verlagen door de regeling van forfaitaire kosten. Die bedragen 50% op de inkomstenschijf van € 0 tot € 18 720 (2023) en 25% op de inkomstenschijf van € 18 720 tot € 37 450 (2023). Je betaalt dus slechts 7,5% roerende voorheffing op de eerste schijf en 11,25% op de tweede schijf. 

Helaas is niet alles rond deze auteursrechten zo rooskleurig. Sinds de hervorming die op 1 januari 2023 in werking trad, houdt men ook rekening met je gemiddelde inkomen op basis van je auteursrechten uit de vier voorafgaande belastingjaren. Als dit gemiddelde inkomen meer dan € 70 220 (2023) bedroeg, worden de auteursrechten van het lopend jaar niet beschouwd als roerende inkomsten maar als beroepsinkomsten.

En dan is er nog de veelbesproken verandering in de IT-sector…

Hoe zit het nu met de auteursrechten voor de IT-sector?

Na de hervorming zijn de auteursrechten niet meer van toepassing voor computerprogramma’s. Dat betekent dat de inkomsten hiervoor voortaan als beroepsinkomsten worden belast. Dit leidt tot een aanzienlijke verhoging van het belastbaar inkomen voor IT’ers. 

Concreet betekent dit dat je geen vergoeding meer mag aanrekenen voor de auteursrechten op broncode (zowel front-end als back-end) en al het voorbereidende werk. Wat wel nog in aanmerking komt is grafisch werk zoals wireframes en user interfaces. Dit geldt zowel voor websites als games. 

💡Accountable tip: Vanaf 2024 is het voor vele IT’ers fiscaal voordeliger om over te stappen van een eenmanszaak naar een vennootschap. 

Hoe bepaal je het deel van je werk dat in aanmerking komt voor auteursrechten?

Waar er vroeger geen duidelijke richtlijnen bestonden over de verhouding tussen diensten en auteursrechten zijn die er nu wel.

Het doel is om nog maximaal 30% van een gemengde factuur als auteursrecht te beschouwen. Dit zal zo zijn vanaf het inkomstenjaar 2025. In 2024 is er een overgangsjaar waarbij je nog tot 40% als auteursrecht mag beschouwen.

Wat betekent dit voor je klant?

Een factuur met auteursrechten is voordeliger voor jou maar voor je klant betekent dit extra verplichtingen. Je klant moet, bijvoorbeeld, de roerende voorheffing op jouw auteursrecht vooraf betalen.

De klant betaalt dus de vergoeding voor jouw geleverde diensten, de vergoeding voor de overdracht van je auteursrechten en de roerende voorheffing.

Bovendien moet je klant ook een aangifte van de roerende voorheffing indienen. Zo is de belastingdienst ook meteen op de hoogte en zal het automatisch bij je personenbelasting verschijnen op Tax-on-web. Als je klant dit niet in orde brengt, dan betaal je deze roerende voorheffing alsnog zelf. 

Sinds 2013 moet je inkomsten uit vergoedingen voor auteursrechten wel nog verplicht vermelden in je belastingaangifte, ook al heeft je klant de roerende voorheffing al betaald. 

💡Accountable tip: Je kan je klanten ontlasten van deze administratie door samen te werken met Creative Shelter. Afhankelijk van hoeveel je precies factureert per jaar, vragen ze een procentuele bijdrage voor de administratie.

Hoe moet je auteursrechten factureren?

Ondertussen heb je dus al een beter idee of je al dan niet een vergoeding kan vragen voor jouw auteursrechten. Je weet ook wat de verhoudingen zijn op een gemengde factuur en hoeveel roerende voorheffing je moet aanrekenen. Maar hoe maak je nu een factuur met auteursrechten?

In Accountable volg je deze stappen:

• Creëer een factuur met details over het uitgevoerde werk (zowel creatief als niet creatief).
• Voeg een item toe voor de auteursrechten en noem het “Toekenning auteursrecht”.
• Duid het juiste btw-tarief aan*.
• In de opmerkingen geef je het bedrag aan roerende voorheffing in dat je klant moet betalen (niet verplicht maar wel veel duidelijker).

*Het btw-tarief voor auteursrechten staat beschreven in artikel 18, § 1, 7° van de Belgische btw-code. Meestal zal dit 6% zijn. 

Op ons platform kan je deze inkomsten dan categoriseren onder “Auteursrechten” zodat je belastingaangifte ook in orde is. Heb je hier nog vragen over? Doe dan beroep op onze Belastingcoaches. ✨

Probeer Accountable nu gratis.